Laboratuvardan pazara, fikri mülkiyet hakları Boğaziçi Üniversitesi’nde tartışılacak
Boğaziçi Üniversitesi ev sahipliğinde, Koç Üniversitesi ve ODTÜ iş birliği ile yedinci kez düzenlenen ‘Üniversitelerde Fikri Mülkiyet Hakları Yönetimi Uluslararası Konferansı’, IP 2017 – bu yıl ‘’Başarı Hikayeleri; Laboratuvardan Pazara” temasıyla 12-13 Ekim 2017’de Boğaziçi Üniversitesi’nde gerçekleşiyor.Fikri mülkiyet hakkında farkındalık yaratmak ve sahiplenilen fikri mülkiyet ilkeleri çerçevesinde akademi ve yeni oluşan teknoloji transfer ekosistemine katkıda bulunmayı amaçlayan konferans, yaratıcılık ve buluşçuluğu geliştirmek ve teşvik etmenin yanı sıra, fikri mülkiyet haklarının korunması ve fikri mülkiyet varlıklarının ticarileştirilmesi için önemli bir platform olarak kabul ediliyor.Boğaziçi Üniversitesi ev sahipliğinde, Koç Üniversitesi ve Ortadoğu Teknik Üniversitesi’nin katkıları ve iş birliğiyle düzenlenecek olan konferansın, Türkiye’nin üç saygın araştırma üniversitesinin stratejik ortaklığı ile gelecek yıllarda da düzenli olarak devam etmesi planlanıyor.
Bu yıl “Başarı Öyküleri: Laboratuvardan Pazara” teması ile gerçekleşecek konferans “Uluslararası, Bölgesel ve Ulusal ölçekte Akademik Fikri Mülkiyet Ticarileşmesinde TTO’ların Rolleri” konulu panelle başlayacak . Bu paneli “İnovasyon ve Girişimciliğin Başarıya Dönüşünü Destekleyen ya da Engelleyen Zihniyet ve Davranışlar” konulu oturum takip edecek. Konferansın ilk günü laboratuvardan başarılı bir şekilde ticari tarafa aktarılan iki önemli başarı hikayesi; Boğaziçi Üniversitesi GlakoLense ve ODTÜ Mikro Biyosistemler Inc. vakalarının ele alınacağı panellerle son bulacak.
Konferansın ikinci ve son günü ise beş ayrı panele ev sahipliği yapacak. Dünya Fikri Mülkiyet Örgütü (WIPO) – Geçiş ve Gelişmiş Ülkeler Bölümü (TDC) yönetiminde yuvarlak masa düzeninde gerçekleşecek ilk toplantıda çeşitli ülkelerden katılımcılar fikri mülkiyet hakları yönetimi konusunda mevcut stratejilerini ve üniversitelerden beklentilerini paylaşacaklar. Programda İsrail Deneyimi ve ABD Deneyimi başlığı altında başarı hikayelerinin paylaşıldığı iki ayrı panel de yer alacak. Benzersiz girişim eko-sistemlerini vurgulamak amacıyla her panel her bir alanda ve bölgede deneyimli uzmanlar ve yöneticilerle gerçekleştirilecek.
Boğaziçi Üniversitesi Teknoloji Transfer Ofisi/Teknoloji Transferi ve Ticarileştirme Bölümü Yöneticisi Murat Akman konuya ilişkin yaptığı değerlendirmede; Üniversitelerde gerçekleşen buluşların üniversitelerin “mülkiyetine” verilmesi, yani “serbest buluş” olmaktan çıkıp “çalışan buluş”u olmalarını tanıyan yeni 6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu’nun henüz bu sene 10 Ocak’ta yürürlüğe girdiğini belirterek, “Benzeri bir düzenlemeyi ABD’leri taa ‘80lerin başında gerçekleştirmiş. Yani biz 40 yıl geriden geliyoruz. Türkiye’de akademideki çalışmaların ticari hayata geçinilmesinde oran çok düşük.
Döner sermaye üzerinden yapılan projeler dışında son beş senedir TUBITAK desteği ile kurulan TTO’ların çabalarıyla ve Teknoparkı olan üniversitelerin gayretleriyle artı Avrupa Yatırım Fonu ve TUBITAK’ın gayretlleriyle kurulan Teknoloji Transferi Hızlandırıcı Fonlar (TTA’lar) vasıtasıyla akademisyenlerin “start-up” kurup, yatırımcı ile buluşmasına imkanlar arttı, ama, yine de tüm bunlar “global” skalada pek büyük miktarlarda değil” dedi.
Akman şöyle devam etti:” Nihayet çağdaş bir kanuna kavuştuk, ancak, bizde her ne kadar teknoloji geliştirme ve araştırmaya destek enstrüman zenginliği varsa da, maalesef mevzuat ve uygulamadaki gerekli düzenlemeler çok vakit alıyor. Mesela, yeni 6769 sayılı kanunla şimdi üniversiteler kendi kampüslerinde geliştirilen araştırma çıktısı buluşların sahibi oldular, ama bu buluşları ulusal ve uluslararası düzeyde “koruma altına almak” yani patentlemek –ki ticaretleştirme için olmazsa olmaz bir şart!- çok masraflı ve henüz Maliye Devlet üniversitelerine bütçelerinde bunu destekleyecek masraf kalemlerine izin vermiyor. Bunun gerçekleşmesi ve işlerlik kazanması 2-3 sene alacaktır.”