İnternete, alamadığımız hızın parasını ödüyoruz

14 milyon sabit internet kullanıcısının olduğu Türkiye’de, vaad edilen hızlara ödenen ücret ile alınan hizmetin hızı farklı. Peki neden daha fazla ücret ödüyoruz?

2020 yılı, Türkiye Bilgi ve İletişim Sektörü alanında interneti, fiberi, erişim hzlarını ve ödediğimiz ücretli bolca konuşacağımız bir yıl olarak kayda geçecek. Yıl başından itibaren, Türkiye’nin hem fiber altyapı gerçeğini hem de abonelik durumlarını standart raporlamaların dışında bir gözle, farklı veri analizleri ile ortaya koymaya çalışıyorum.

Bu alandaki önceki yazılarıma
Türkiye’de ne kadar fiber var? Bilen Yok

Türkiye’nin internet gerçeği

bağlantılarından erişebilirsiniz.

Kullanım artış gösterdi

Adil Kullanım Kotası veya Adil Kullanım Noktası uygulamasının sona erdiği 2019’dan sonra Türkiye’de ortalama sabit internet kullanım miktarı yaklaşık yüzde 20 artış göstererek kullanıcı başına 113 GB seviyesine ulaştı.

İnternet içeriğinin çoğunlukla videoya kaydığı, kullanıcıların klasik TV izleme alışkanlıklarının internetten canlı veya arşiv video kaydı izlediği ortamda bu tüketim miktarları dünya ortalamalarına göre düşük. Bu düşüklüğün en büyük sebebi ise internet bağlantı hızları.

14 milyonu aşan sabit internet kullanıcısının bulunduğu Türkiye’de kullanıcıların satın aldıkları bağlantı hızları çoğunlukla 8 Mbit/s’a kadar ile 24 Mbit/s’a kadar olan hızlar. Kullanıcıların yarısı bu hızları satın alıyor. Kullanıcıların, satın aldıkları hızları kullanıp kullanamadıkları ise ayrı bir konu. Çoğu kullanıcı, aldığı hız paketindeki maksimum değerlerden çok uzakta hizmet aldığından şikayetçi. Bunu uluslararası hız ölçüm raporları da doğruluyor. Türkiye’nin ortalama veri indirme hızı 5 Mbit/s olarak raporlanıyor. 

Abone, seçimde zorlanıyor

İnternet Servis Sağlayıcıların reklamları, kampanyaları, vaat edilenler, gerçekler, fiyatlandırmalar Türkiye internet pazarında karmakarışık. Kimin toptan satış yaptığını, kimin perakende olarak satış yaptığını bile bilmiyor. Bu konuyu da detaylı olarak bir önceki yazımda açıklamıştım. Üstüne bir de taahhütler, modem kirası, modem satışı, telefon hizmeti verilip verilmeyeceği, hattın yalın mı olacağı telefonlu mu olacağı vs. işi daha karmaşık hale getiriyor.

Özellikle, 2018 ve 2019 yıllarındaki ekonomik dalgalanma kullanıcıları fiyat odaklı yaptı. 2020 yılında da pek farklı bir senaryo beklenmiyor, kısaca fiyat kullanıcı için temel kriter olacak.

Yalın internet konusuna gelince… Kullanıcıların yaklaşık 5 milyonu yalın internet tercih ediyor. Yalın internet dediğiniz, sabit telefon hattı sahibi olmadan internet bağlantısı satın almak. Ancak, bu hizmet de abonelere 10 ile 20 TL arasında faturalandırılıyor. Bu bedeli ödemeyeyim diyenler ise sabit telefon kullanım ücreti ödüyor. Sabit telefon için sabit ücret ödenirken, üstüne bir de telefon paket ücretleri falan giriyor. Tam kargaşa.

Taahhütler can sıkıcı

Servis sağlayıcıların çoğu, abonelerine 12, 24 veya üç ayını bedava vermek suretiyle 27 ay taahhütle abonelik hizmeti satıyor. Kampanya dahilinde satılan bu hizmetlerin fiyatları da liste fiyatlarının oldukça altında. Ayrıca, bağlantı ücreti, erişim ücreti, hat tesis ücreti, modem kullanım ücreti vs. pek çok ücret tahsil edilmiyor. Ama iş hizmetten memnun kalmayarak, aboneliği sonlandırmaya geldiğinde, tüm servis sağlayıcılar tahsil etmediği ücretlerin tahsili için size bir fatura çıkartıyor. Kullanmış olduğunuz ayın ücretlerini de satın aldığınız fiyattan değil liste fiyatından hesaplıyorlar. Yani taahhüt sonlanmadan servis sağlayıcı değiştirmeye kalktığınızda, taahhüt sonuna kadar ödeyeceğiniz toplam ücretten daha fazlasını taahhütten vaz geçmek için ödemek zorunda kalıyorsunuz. Kısaca, operatörle katolik nikahı kıyıyorsunuz (Hristiyanlığın Katolik mezhebinde, boşanmak dinen yasaklı gibidir).

Hız Meselesi

Kullanıcıların, fiyatlar ve taahhütler sonrası en büyük derdi de satın aldıkları pakette yazan hız ile realitede kullanabildikleri hız. 35 Mbps’a kadar hız paketiyle bir abonelik satın alıyorsunuz. Sonra bir bakıyorsunuz, modeminize gelen hız 8 Mbps bile değil. Daha düşük paketi satın alsanız aylık 75 lira ödeyecekken, daha yüksek hız umuduyla aylık faturanız 120 liranın üzerine çıkıyor. Onun için kullanıcıların, paket seçimi yaparken hatlarına gelen hızları bilmeleri çok önemli. Hoş, xDSL altyapısını işleten Türk Telekom, altyapı çalışmalarına hız verdi. İstanbul’da 1 hafta içerisinde talep edenlere hızlı internet sunacak fiber altyapı getirmeyi taahhüt etti. Ancak, Türkiye 81 ili olan bir ülke.

İşte Fiyatlar

İnternet hizmeti sunan, en yüksek aboneli servis sağlayıcıların halen sunmuş olduğu fiyatları sizin için bir tabloda buluşturmaya çalıştım.
Ancak, yalın interneti, modem ücreti, telefon ücreti, taahhütleri, yok 6 ay düşük ücret, yok 12 ay düşük ücret, yok TV hediyesi, yok eğitim hediyesi vs. kampanyalar çok karışık. Şimdiye kadarki üç yazı dizilik bu “Internet Raporu”nda beni en çok zorlayan bu tarifeler oldu.
Çok karışık olduğu için, her bir operatörün tarifelerini tekrar tekrar kontrol etmenizde fayda var. Ben, taahhütlü standart fiyatlarını yazdım. Ekstra hizmetlerine de girmedim. Düzeltilmesi gereken bilgileri ilgilileri iletirse, düzeltmeye çalışayım.

Hız	Kullanıcı Sayısı
		Liste Fiyatı	Kampanya Fiyatı	Liste Fiyatı	Kampanya Fiyatı	Liste Fiyatı	Kampanya Fiyatı	Liste Fiyatı	Kampanya Fiyatı
8 Mbps’ye Kadar Limitsiz	3.559.565	252	74,9	134	79,9	214,9	74,9	150	74,9	75,99
10 Mbps’ye Kadar Limitsiz								160		75,99
12 Mbps’ye Kadar Limitsiz		254	84,9	139	89,9	236,9	84,9			75,99
16 Mbps’ye Kadar Limitsiz	4.628.841	255	94,9	159	99,9			180	89,9	75,99
20 Mbps’ye Kadar Limitsiz						241,9	94,9			75,99
24 Mbps’ye Kadar Limitsiz	3.728.398	270	104,9	189	114,9			190	94,9	75,99
30 Mbps’ye Kadar Limitsiz						254,9	104,9			75,99
35 Mbps’ye Kadar Limitsiz	1.280.318	290	114,9	199	164,9					75,99
40 Mbps’ye Kadar Limitsiz						269,9	114,9			85,99
50 Mbps’ye Kadar Limitsiz	548.708	310	129,9	229	219,9	289,9	124,9	260	129,9	85,99
100 Mbps’ye Kadar Limitsiz	309.527	330	159,9	329	289,9			340	169,9	85,99
Modem Kullanımı		7 TL	Dahil	5TL	DAHİL		+ 6,9 TL		9,5	YOK
YALIN DSL	4.600.000	20 TL	12 TL Dahil	15 TL	+ 10 TL	14 TL	DAHİL	15 TL	7	YOK
Telefon			+Ücret		+ Ücret		+Ücret			1.000 Dk.

Tek bir operatör var. TurkNet. Sabit, anlaşılır fiyat tarifesi uyguluyor.
Taahhüt yok. İsteyen istediği zaman aboneliğini herhangi bir ceza ödemeden sonlandırıyor.
Ekstra servis yok. Ne TV, ne dijital servis herhangi bir servis sunmuyor. Düz, internet bağlantısı.
İki farklı tarifesi var. 35 Mbps’e kadar hız isteyenlerden 75,99 TL 100 Mbps’e kadar hız isteyenlerden 85,99 TL tahsil ediyor. Yalın internet falan da kafa karıştırmıyor. Benim internetim ve telefon hizmetin bir bütündür. Ayrılamaz diyor. İnternet alırsan, telefon hizmetini de alırsın, diyor. Kullanıcılarına aylık 1.000 dakika ücretsiz telefon görüşmesi de hediye ediyor.
Umarım, her operatörün basit, anlaşılır, Elma ve Elma’yı karşılaştıracak bir tarife yayınlaması için BTK devreye girer de tüketici operatörler arasında nasıl karar vereceğini kolaylıkla belirler.