USOM, Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından açıldı
Ulusal Siber Olaylara Müdahale Merkezi, BTK Veri Merkezi, Milli Monitör Merkezi ve BTK Akademinin açılışı, Ankara'da BTK Yerleşkesi içinde gerçekleştirildi.
Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK) Ulusal Siber Olaylara Müdahale Merkezi (USOM), BTK Veri Merkezi, BTK Akademi Açılış Töreni ve Güvenli İnternet Günü etkinliği, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın katılımıyla BTK’da gerçekleştirildi.
5G’ye 5G altyapısını oluşturunca geçeceğiz
USOM açılışında konuşan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, bilgi ve teknolojinin dünyada en hızlı büyüyen sektörlerden biri olduğunu kaydetti. Türkiye’de bu sektörün hacminin 17 yılda 20 milyar dolardan 132 milyar dolara yükseldiğine dikkat çeken Erdoğan, “Sektörün ülkemizdeki yatırımları 100 milyar lirayı aştı. Mobil hizmetlerden yararlanan abone sayısı 83 milyona ulaştı. Geniş bant internet abone sayısı 77 milyonu, sabit geniş bant abone sayısı 14 milyonu, fiber abone sayısı 3,2 milyonu geride bıraktı. Bu tablodan internet erişimine imkân veren mobil tarifelerdeki fiyatların düşüşün büyük etkisi vardır. Yaklaşık 10 yıl önce mobil operatörlerimizin dakikası 11,7 kuruş olan ortalama tarife paketi bugün 1,5 kuruşa geriledi. Bir başka ifadeyle vatandaşlarımız çok daha kaliteli hizmeti bugün neredeyse 10 kat daha az ödemeyle alabiliyor. Bu sürecin devam ettirilebilmesi için altyapı yatırımlarının en etkin ve verimli şekilde yürütülmesi şart. Elektronik haberleşme altyapı bilgi sistemi içinde yürütülen çalışmaların geliştirilerek sürdürülmesiyle bunu da sağlayabileceğimize inanıyorum. Hedefimiz ülkemizde haberleşme altyapısının kapsama alanına girmeyen tek karış yer bırakmamaktır. Türkiye’nin ilk yerli ve milli baz istasyonu ULAK’ı bu amaçla ürettik. Bugün ülkemizde yaklaşık 190 bin baz istasyonu bulunuyor. ULAK’ın kullandığı baz istasyonu sayısı ise henüz bin civarındadır. Her ne kadar çeşitli operatörlerimizin verdiği 3 bin 400 adetlik bir ULAK siparişi var ise de henüz bu konuda kat etmemiz gereken çok mesafe olduğu ortadadır. Tüm mobil operatörlerimizi ülkemizin yerli ve milli baz istasyonu ULAK’ı daha etkin bir şekilde kullanmaya davet ediyorum” bilgisini paylaştı.
2016 yılında 4.5G ihalesini yaparken kademeli olarak yüzde 30, yüzde 40 ve yüzde 45 yerlilik şartı getirdiklerini ancak yüzde 23 ile henüz bu yerlilik oranlarının çok uzağında olduklarını belirten Erdoğan, “Önümüzde 5G süreci var. Kritik bir alan olan mobil teknolojide 5G’de daha yüksek yerlilik oranlarına ulaşmak mecburiyetindeyiz. Endüstri de hızlı bir dönüşümü beraberinde getirecek 5G akıllı şehirler akıllı ulaştırma sistemleri akıllı hastaneler gibi nice alanın temel altyapısını oluşturacaktır. Bunun için 5G’nin etkileyeceği tüm sektörlerle ilgili kapsamlı bir çalışmayı da hızlı yürütüp geleceğin teknolojisine biran önce hazır hale gelmeliyiz. Yerli 5G teknolojisi altyapısını kurmadan 5G’ye geçemeyiz. Bunun için tüm kurumlarımızın ve firmalarımızın etkin ve hızlı şekilde hareket etmesi şarttır. Geliştirdiğimiz ve güvenli hale getirdiğimiz mobil altyapı sayesinde elde ettiğimiz kazanımlardan biri de kamu hizmetlerinin önemli bir bölümünü dijital ortama taşımak olmuştur. E-devlet hizmetlerinde sağladığımız gelişme bu güçlü altyapı ile vatandaşlarımıza hizmetleri çok hızlı ve kolay ulaştırabileceğimizin en güzel ispatıdır. Bu alanda 2 yıl gibi kısa bir sürede dünyada 68’inci sıradan 53’üncü sıraya yükseldik. Bugün 5 binin üzerinde e-devlet hizmetinden yaklaşık 45 milyon vatandaşımız istifade edebiliyor” ifadelerini kullandı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan: Dijital Dönüşümün Güvenlik Boyutu En Az Ülkelerin Fiziki Savunması Kadar Önemli
Türkiye’nin teknolojiyi sadece tüketen değil, asıl olarak tasarlayan, geliştiren, üreten ve dünyaya pazarlayan bir ülke haline gelmesini hedeflediklerini belirten Erdoğan, “Milli teknoloji hamlesini bunun için başlattık. Yerli ve milli yenilikçi teknolojilerin kamu başta olmak üzere ülkemizdeki tüm kurumları ve bireyleri kucaklayacak şekilde gelişmesi için tüm imkânlarımızı seferber ediyoruz. Teknolojinin insanlığa faydalı bir yüzü yanında suçu bir endüstri haline getiren yönü de vardır. Geçmişte basit amaçlar ve üst düzey yetkinlikte kişiler tarafından yapılan siber saldırılar artık devletler düzeyine kadar çıkmıştır. Bu durum siber saldırıların çok güçlü altyapı ile ve güçlü kadrolarla yürütülebilmesine, dolayısıyla hedef odaklı ve çok daha yıkıcı hale gelmesine yol açıyor. Türkiye son dönemde siber saldırılara en çok hedef olan ülkelerin başında geliyor. 2016 yılında 9 bini bulmayan ülkemize yönelik siber saldırı sayısı geçtiğimiz sene 136 bini aşmıştır. Sınırlarımızın güvenliği ne kadar önemliyse elektronik sistemlerimizin ve buralarda saklanan verilerimizin güvenliği de o derece önemlidir. Yapay zekâ destekli insansız hava araçları ve robotik sistemler başta olmak üzere her türlü teknolojik ürünün hayatımızda giderek daha çok yer edineceği bir döneme girdik. Bu işin güvenlik boyutuna artık çok daha önem vermeliyiz aksi takdirde ülkemizin hem teknoloji çöplüğü haline dönüşmesine engel olamayız hem de tüm kritik sistemlerimizi başkalarının eline teslim etmiş oluruz” dedi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan: Veri En Az Petrol Kadar Önemli
Konuşmasında, veri güvenliğinin önemine de dikkat çeken Erdoğan, “Veri en az petrol kadar önemli hale geliyor. Veri güvenliğini yabancı çözümlerle sağlamaya çalışmak sınır güvenliğini yabancı askerlere emanet etmekle eş değerdir. Veri güvenliği konusundaki yerli ve milli çözüm çalışmalarını hızlandırıyoruz. Türkiye’nin verisi Türkiye’de kalmalı anlayışıyla başlattığımız çalışmalarda henüz istediğimiz yere gelemediğimiz bir gerçektir. Bunun için kamu ve özel sektöre ait veri merkezlerini mutlaka bir düzene sokmamız şarttır. İlgili kurumlarımızdan bu konudaki çalışmalarını süratle tamamlamalarını bekliyorum. Akıllı sistemlerle kullanılan saldırıları püskürtmenin özellikle yolu daha akıllı sistemleri geliştirmek ve kullandırmaktır. Siber saldırılara konvansiyonel sistemlerle karşı koymaya kalkmak kurşunu kağıtla durdurmak gibidir. Unutmamalıyız ki, artık teknolojiye hükmedenin her sisteme ve onu üreten kullanan saklayan her unsura nüfuz edebildiği bir döneme giriyoruz. Bu amaçla cumhurbaşkanlığı olarak bir bilgi ve iletişim güvenliği genelgesi yayınladık. Kurumlarımız ve kamu görevlilerimiz için bağlayıcı olan bu genelgenin tüm unsurlarıyla uygulanmasına önem veriyoruz” diye konuştu.
Açılışı yapılan ulusal siber olaylara müdahale merkezinin yılın 365 günü, günün 24 saati kesintisiz çalışacağını sözlerine ekleyen Erdoğan, “Burada yerli ve milli imkânlarla geliştirdiğimiz siber güvenlik sistemlerini kullanarak hem saldırıları engelliyor hem de önceden tedbir alıyoruz. Savunmadan iletişime, sağlıktan enerjiye, finanstan eğitime kadar tüm sektörlerdeki kritik kurum ve kuruluşlarımızda siber olaylara müdahale ekipleri oluşturduk. Şu anda bin 300 kurumumuzda yaklaşık 4 bin uzmanla siber güvenlik faaliyetleri yürütülüyor. Bu ekipler istihbarat paylaşımından güç birliğine kadar her alanda dayanışma içerisinde çalışıyor. Siber savunmada yapay zekâ ve makine öğrenmesi teknikleri giderek önem kazanıyor. Ülkemize yönelik siber saldırıların pek çoğu işte bu ekipler ve uygulamalarla çoğu defa kimsenin haberi olmadan bertaraf ediliyor. Tüm bu çalışmalar sayesinde Türkiye global siber güvenlik endeksinde dünyada 20’nci, Avrupa’da 11’inci sıraya yükseldi. Almanya, İtalya, Belçika gibi ülkelerin önünde yer aldığımız bu sıralamada daha da yukarılara tırmanmakta kararlıyız” açıklamasını yaptı.
Siber güvenlik alanında milli hassasiyetlere sahip nitelikli uzmanlar yetiştirmeyi de ihmal etmediklerini ve bu doğrultuda BTK Akademiyi kurduklarını söyleyen Erdoğan, “Eğitim dâhil herhangi bir ön şart aranmaksızın tüm gençlerimize açık olan akademide siber güvenlik ve 5G teknoloji başta olmak üzere sektörün nitelikli insan kaynağı ihtiyacını karşılamaya yönelik çalışmaları yapıyoruz. Yaptığımız siber yıldız yarışmaları ile yetenekli gençlerimizi keşfediyoruz. İnşallah ülkemizi siber güvenlikte dünya çapında bir marka haline dönüştüreceğiz. Mobil dönüşüm sürecinin en önemli unsurlarından biri de frekans kullanımının düzenlenmesi ve denetlenmesidir. Milli monitör merkezini bunun için hayata geçirdik. Bu merkezde kablosuz haberleşme sistemlerine zarar veren her türlü kaçak ve zararlı sinyalleri kaynağında tespit ederek önüne geçiyoruz” dedi.
Haberleşme alanındaki faaliyetlerin ana kaynağının uzaydaki uydular haline geldiğini kaydeden Erdoğan, “Türkiye olarak uzay faaliyetlerini güçlendiriyor ve derinleştiriyoruz. Bu amaçla Türkiye Uzay Ajansını kurduk. Uydu pozisyonları ve frekans hatlarımızla ilgili çalışmaları uluslararası kuruluşlar nezdinde yakından takip ediyoruz. Halen uzayda TÜRKSAT 3A, 4A ve 4B olmak üzere 3 haberleşme uydumuz faaliyet gösteriyor. Bu uydular 118 ülkede 3 milyar kişiye yayıncılık hizmeti verilebilmesine imkân sağlıyor. Üretimi tamamlanan TÜRKSAT 5A’yı bu yılın sonuna doğru uzaya fırlatıyoruz. TÜRKSAT 5B’yi de önümüzdeki yıl uzaya gönderiyoruz. İlk yerli haberleşme uydumuz olacak TÜRKSAT 6A’nın tasarımı tamamlandı, mühendislik çalışmaları sürüyor bunu da 2022 yılında uzaya göndermeyi planlıyoruz. Böylece Türkiye dünyada haberleşme uydusu üretebilen 10 ülkeden biri haline gelmiş olacaktır” diye konuştu.
Cumhurbaşkanı Erdoğan: İnterneti Sorunlu Değil Sorumlu Kullanmalıyız
İnternet ve teknolojinin, insanların hayatını kolaylaştıran yönünün yanında birçok tehdidi de içinde barındıran bir alan olduğuna dikkat çeken Erdoğan, konuşmasını şöyle sürdürdü: “İnternetin sorunlu değil sorumlu kullanımı giderek daha çok önemli hale gelmeye başladı. Teknoloji bağımlılığı bu tehditlerden sadece biridir. Günümüzde teknoloji bağımlılığı sebebiyle adeta modern kölelere dönüşen yığınlarla karşı karşıyayız. Önce gençlerde başlayan teknoloji bağımlılığının artık her kesimi kuşatıyor olmasını üzüntüyle takip ediyoruz. Hâlbuki biz çevremize baktığımızda modern köleler değil teknoloji bilinçli kullanan özgür bireyler görmek istiyoruz. Aynı oda içinde dahi konuşarak değil mesajla iletişim kuranların gerçek hayatla bağı giderek zayıflıyor. İnsanlarımızın gerçek hayatta bağlarını güçlendirecek çalışmaları desteklememiz gerekiyor. Bir başka önemli sıkıntımız siber zorbalıkların çeşitleniyor ve artıyor olmasıdır. Sosyal medya bu bakımdan tam bir çöplük, tam bir başıboş mecra haline dönüşmüştür. İnsanların taciz edildiği, dolandırıldığı, onurlarının kırıldığı, her türlü haklarının ihlal edildiği böyle bir sanal dünyaya asla teslim olmayacağız. Gerçek hayatta suç olan her şeyin internet ortamında da aynı karşılığı bulması şarttır. Ülkemizi yalan haberin, iftiranın, hakaretin, dolandırıcılığın, provokasyonların adeta bir çığ gibi toplumumuzun üzerine çöktüğü bu kâbus ikliminden çıkartmakta kararlıyız. Sıkıntılarını dile getirirken elbette teknolojinin bize sağladığı kimi kritik imkânların hakkını da teslim etmemiz gerekiyor. Son dönemde yaşadığımız afetlerde bu imkânlardan faydalandık. Yıkıntıların altındaki vatandaşlarımızla kurulan cep telefonu bağlantıları ve sinyal takipleri çalışmaların hızlı ve etkin bir şekilde yürütülebilmesini sağladı. Türkiye Ulusal Mobil Uyarı Sistemini hayata geçirdik. Ulusal uyarı sistemi ile gerektiğinde ülkemizdeki tüm kullanıcıların cep telefonlarına bir saat içinde mesaj gönderebilecek bir altyapı oluşturduk. Bu sistemi sadece belirli bölgelerimize, belirli illerimize, ilçelerimize göre sınırlayarak kullanabiliyoruz. Afetlerde ve her türlü acil durum hallerinde bu sistemden göndereceğimiz mesajlarla vatandaşlarımızı ikaz edebilecek, bilgilendirebilecek ve yönlendirebileceğiz. Yakında bu sistemi ülkemizdeki ilgili kurumların kullanımına açıyoruz.”
Öncelik, yerli ve milli üretim
Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Cahit Turhan, modern çağda, ülkelerin gelişmişlik seviyelerini belirleyen unsurların başında elektronik haberleşme altyapılarının geldiğini belirterek, “Elektronik haberleşme altyapı kurulumlarının kolaylaştırılması, makinalar arası iletişimin yaygınlaştırılması, veri merkezlerinin desteklenmesi, sektörde yerli ve milli üretimin desteklenmesi gibi konular, ağırlık verdiğimiz çalışma alanlarından.” dedi.
Bakan Turhan, USOM açılışındaki konuşmasında elektronik haberleşme sektöründe düzenleme ve denetleme yapmak üzere kurulan BTK’nin, internet, siber güvenlik, posta hizmetleri gibi alanlarda da hizmet vermeye başladığını söyledi.
Kurumun, ülke ekonomisini üzerinde taşıyan bilgi teknolojileri sektörüne yön verdiğini dile getiren Turhan, “BTK, bilgi teknolojilerindeki küresel ilerlemelere paralel olarak, çalışmalarını her geçen gün çeşitlendirmekte, yeni projelerle dinamik yapısını güçlendirmektedir. USOM’un, Milli Monitör Merkezi ve BTK Veri Merkezi de bunlar arasında yer almakta.” diye konuştu.
Açılışın, Güvenli İnternet Günü’nde yapılmasının önemini de vurgulayan Turhan, şunları kaydetti:
“Modern çağda, ülkelerin gelişmişlik seviyelerini belirleyen unsurların başında elektronik haberleşme altyapıları geliyor. Daha yapacak çok işimizin, katedecek çok yolumuzun olduğunun bilincindeyiz. Bu amaçla da yoğun çaba sarf ediyoruz. Ulusal Genişbant Stratejisi ve Eylem Planı, bu doğrultudaki yol haritamızı oluşturuyor. Elektronik haberleşme altyapı kurulumlarının kolaylaştırılması, makinalar arası iletişimin yaygınlaştırılması, veri merkezlerinin desteklenmesi, sektörde yerli ve milli üretimin desteklenmesi gibi konular, ağırlık verdiğimiz çalışma alanlarından.”
Turhan, 2023’te, her haneye en az 100 megabit/saniye hızda genişbant hizmetini ulaştırmayı hedeflediklerini ifade ederek, sabit ve mobil haberleşme altyapısını tesis ederken temel önceliklerinin yerli ve milli ürünlerin şebekelerde kullanılması ve vatandaşların makul fiyatlarla bu hizmetlere güvenli erişimi olduğunu söyledi.
– “Türksat 6A’nın kritik tasarım gözden geçirme fazı tamamlandı”
En ücra bölgelerdeki köylerin bile elektronik haberleşme altyapısından mahrum kalmaması için tüm imkanları seferber ettiklerini anlatan Turhan, şu ifadeleri kullandı:
“3 uydumuzla haberleşme faaliyetlerini yürütüyoruz, bu sayede 118 ülkeden 3 milyar kişiye yayıncılık hizmeti ulaştırıyoruz. Üretimi devam eden yeni uydularımız Türksat 5A ve 5B ile kapsama alanımızı ve kapasitemizi daha da genişletirken, uydularımızı da yedeklemiş olacağız. Uzay Sistemleri Entegrasyon ve Test (USET) Merkezi’nde üretimi devam eden ilk yerli haberleşme uydumuz Türksat 6A’nın da kritik tasarım gözden geçirme fazını tamamlamış bulunuyoruz. Şu an, mühendislik modeli entegrasyon faaliyetlerine devam ediyoruz.”
Turhan, Türksat 6A bittiğinde, Türkiye’nin haberleşme uydusu üretebilen 10 ülkeden biri olacağını kaydederek, haberleşme uydusunun 2022’de uzayda hizmete başlamasını hedeflediklerini dile getirdi.
e-Devlet Kapısı üzerinden sundukları hizmetlerle bürokrasiyi azaltıp, vatandaşın yükünü almaya da devam ettiklerine dikkati çeken Turhan, “e-Devlet Kapısı’nı 45 milyonun üzerinde vatandaşımız kullanır hale geldi. e-Devlet üzerinden sunulan hizmetler, 2019’da 870 milyon defa kullanıldı.” dedi.
BTK’nin, iletişim ve internet altyapısını yaygınlaştırıp geliştirirken güvenlik önlemlerine de hassasiyetle yaklaştığını belirten Turhan, kamu kurumlarının daha güvenli bir ortamda veri alış verişi yapabilecekleri KamuNet’i bu kapsamda hizmete sunduklarını söyledi.
Ulusal ve uluslararası düzeyde siber güvenlik tatbikatları gerçekleştirerek, ülkenin savunma sistemini teyakkuzda tuttuklarını anlatan Turhan, “Bu amaçla kurmuş olduğumuz siber olaylara müdahale ekiplerimiz önemli görevler yürütmekte. Siber Güvenlik Kurulumuz tüm bu çalışmaları koordine etmekte. USOM, Milli Monitör Merkezi, BTK Veri Merkezi ise bu çalışmalarımızı adeta taçlandırmakta. USOM, siber güvenliğin üssü olarak siber saldırılara geçit vermeyecek.” diye konuştu.
– “4,5G’de yerlilik oranını 3 yılda 23 kat artırdık”
Ulaştırma ve Altyapı Bakan Yardımcısı Ömer Fatih Sayan da siber güvenlik önlemleriyle ülkenin savunmasına katkıda bulunduklarını vurgulayarak, Türkiye’nin verisinin ülkede kalması için çalıştıklarını ifade etti.
Kritik sektörde insan kaynağının milli bir ruha sahip olması gerektiğinin altını çizen Sayan, “Milli Teknoloji Hamlesi doğrultusunda sektörümüzü geliştirmeye devam ediyoruz. Yerlilik ve milliliğe olan önemi 4,5G’de ortaya koyduk, 3 yıl içinde yüzde 1’ler olan yerlilik oranını 23 kat artırdık ve yüzde 23 seviyesine çıkardık. Önümüzdeki dönemde kritik her türlü ürünün yerli ve milli üretimi için çalışmaya devam edeceğiz.” ifadesini kullandı.
Sayan, 5G’ye de yerli ve milli imkanlarla kavuşmak için çalışmalar yaptıklarını kaydetti.
BTK Başkanı Ömer Abdullah Karagözoğlu da USOM ve USOM’un koordinasyonunda faaliyet gösteren Siber Olaylara Müdahale Ekiplerinin (SOME), Türkiye’yi etkileyebilecek saldırılara karşı 7 gün 24 saat teyakkuzda olduğunu dile getirerek, 2023 vizyonu doğrultusunda yeni Türkiye’nin ruhuna uygun olarak yollarına devam edeceklerini bildirdi.